Kedi ve Köpeklerde Parazitler: 10 ÇOK ÖNEMLİ S.S.S
Evcil Hayvanlarda Bulunan Parazitler Ve Parazit Uygulamaları
Kedi ve köpekler, yaşam alanlarında insanlarla birlikte yaşıyorlar. Bunların bazıları sokaklarda başıboş, bazıları da evcil hayvan olarak evlerde yaşıyorlar. Bu hayvanlar kendi başlarına yeterli temizliklerini yapmadıkları için tüylerinde yaşayan kene, pire gibi asalak hayvanlar insanlara geçebiliyor. Bu asalakların yanı sıra, insan sağlığını olumsuz etkileyecek parazitler de geçebiliyor.
Kedi ve köpeklerde sadece asalak hayvanlar bulunmuyor. Bu hayvanların iç organlarında tenya, solucan ve tek hücreli parazitler bulunuyor. Sanıldığının aksine, evcil hayvanlarınızın tüylerinin size –özel bir rahatsızlığınız yoksa- bir zararı yoktur. Asıl zararı, bu tüylere yapışmış olan parazit yumurtalarıdır. Hayvanlar yeterli temizliği ve hijyeni taşımadıklarında, bu yumurtalar sizlere bulaşıp, hastalanmanıza yol açıyorlar.
Kedi ve Köpeklerde Parazit Nedir, Ne İşe Yarar?
Kedi ve köpekler, genellikle çiğ et ve ne bulurlarsa yedikleri için, vücutlarında birçok parazit bulunabiliyor. Bunlar tek (protozoanlar) veya çok hücreli (metazoalar) canlılar olarak ayrılıyorlar. Bu parazitler ya doğuştan ya da beslenme şekline göre hayvanlara bulaşıyorlar.
Tenya, solucan, kurtlar evcil hayvanlara konakçı olarak yerleşirler ve canlının üzerinden beslenirler. Genellikle, solunum, sindirim sistemi, dalak gibi iç organlara zarar verirler. Leptospiroz hastalığı köpeklerde ateş, hematüri, sarılık, karaciğer ve böbrek yetmezliğine yol açıyor.
İç ve Dış Parazitler Nelerdir?
Birçok kedi ve köpek yaşamlarının bir evresinde bir ya da daha çok kez bağırsak paraziti istilasına uğruyorlar. Bazıları doğuştan taşıyor, bazıları da ilerleyen dönemlerde alıyorlar. Parazitlerin tek ve çok hücreli olmak üzere farklı çeşitleri bulunuyor.
İç Parazitler; Tenya, kancalı kurtlar, kamçılı kurtlar, yuvarlak solucanlar, ince-kalın bağırsak kurtları, kalp kurtları doğuştan veya daha sonra dışarıdan alınan parazitlerdir.
* Tenyalar; Yassı kurtlar olarak bilinen bu parazitler, bazı durumlarda birkaç metreye kadar büyüyebiliyorlar. Hayvanların ince bağırsağında yaşarlar. Çiğ et, kuş-fare ve pire yoluyla da hayvana bulaşıyorlar. Hayvanda ishal ve kilo kaybına yol açıyorlar.
* Yuvarlak solucanlar; Yuvarlak solucanlar beyaz renkli küçük spagetti parçaları gibi olup, uzunlukları 2,5-7,5 cm arasında değişiyor. Yavru köpek ve kedilerde en sık görülen parazit türüdür. Doğuştan, anne sütüyle veya diğer hayvanların dışkı yoluyla hayvanlarınıza bulaşabiliyor. Hayvanın dışkısında yuvarlak şekilde kıvrılmış gibi görebilirsiniz.
* Kancalı kurtlar; Hayvanın bağırsak duvarın yapışıp, bağırsak dokusundan ve kandan besleniyorlar. Çiğ et, kemirgen avı veya parazitli dışkılar yoluyla hayvana bulaşıyor. Köpeklerde, anneden yavruya doğumla geçebiliyor. Gözle görülmediğinden ancak mikroskop yoluyla tespit edilebiliyorlar. Yavru kedi ve köpeklerde kan kaybına yol açabiliyorlar. Bu parazitler minik, beyaz renkli, ince ve ağızları kanca görünümündedirler.
* Kamçılı kurtlar; kalın bir başa ve kamçı benzeri karakteristik bir kuyruğa sahiptirler. Yetişkin olanları kalın bağırsakta, diğerleri ince bağırsakta yaşarlar. Bağırsak duvarına yapışarak, doku ve kanla beslenirler. Başlarını bağırsak içine yerleştirerek, bağırsak zarına hasar verirler. Enfekte olmuş hayvanların dışkıları yoluyla evcil hayvanlara bulaşıyorlar.
* Bağırsak kurtları; uzun, yassı bir banda veya şeride benzeyip, iki kısımdan oluşurlar. Yetişkin olanları ince bağırsakta yaşıyorlar. Kurt olgunlaştığında yumurtalarını bırakıyorlar. Bu yumurtalar da dışkı yoluyla dışarı atılıyor. Bu yumurtalar, sürünen ufak ve beyaz pirinç tanelerine benziyorlar.
* Kıl kurtları; 3 aylıktan büyük yavruları etkiliyorlar. Yetişkin olanlar kalın bağırsakta yaşıyorlar. Bağırsağa yumurta bırakarak, yayılıyorlar. Yumurtalar, enfeksiyona sebep olduktan 3 hafta sonra dışkı yoluyla atılıyorlar. Anneden yavruya veya eneksiyonlu hayvanın dışkısı yoluyla bulaşıyor.
Kalp Kurtları; enfekte olmuş köpeklerin ve kedilerin pulmoner arterlerinde ve kalplerinin sağ tarafında yaşarlar.
Yetişkin kalp kurtları beyaz, ince, ipliksi (veya ip şeklinde) bir şekle ve konik bir başa sahiptirler. Uzunlukları 12-30 cm arasında değişiyor. Ancak enfekte olmuş hayvanların içerisinde yaşadıkları için asla görünmezler.
Enfekte olmuş sivrisineğin ısırması yoluyla bulaşıyorlar. Solunum yollarını etkiledikleri için çok tehlikeli parazit türüdürler.
* Akciğer kıl kurdu; Özellikle köpekleri çok etkileyen ve ölümcül olabilen bir parazittir. Akciğer kıl kurdu, kalp ve pulmoner arterlere yerleşiyor. Yaklaşık 2,5 cm uzunluğunda ince kurtlardır. Hayvanın iç organlarında ve dışkılarında görmeniz imkânsızdır. Köpeklerin, enfekte olmuş salyangozları ve solucanları yemesi sonucunda bulaşıyorlar.
Parazit Uygulamaları Niçin Yapılır?
Kedi ve köpeklerde bulunan iç ve dış parazitler hem hayvanların hem de insanların sağlığı için ciddi tehlike oluşturuyorlar. Özellikle yavru kedi ve köpeklerle birlikte çocuğunuz daha büyük tehlike altında olduğundan bu hayvanların parazit tedavisini ihmal etmemeniz gerekiyor.
Kedi ve köpek gibi evcil hayvanlarda belirli dönemlerde yapılacak parazit uygulamaları, bu hayvanların daha sağlıklı ve canlı olmalarını sağlayacaktır. Bu uygulamalar sayesinde hem hayvanınızın hem de sizin yaşam kaliteniz artacaktır.
Parazit uygulamaları, parazitlere karşı koruyucu ilaçlar olurken aynı zamanda bulunan parazitlere karşı da etkili olmaktadır.
Parazit Uygulamaları Yapılmazsa Ne Olur?
Kediler, patileriyle, temizlik yaptıkları için, tüylerine parazit bulaştırabiliyorlar. Sizin veya başka birinin temasıyla da parazit bulaşabiliyor. Aynı durum köpek için de geçerlidir. Köpekler dışkılamada tüylerine bulaştırabildikleri için, parazit ve yumurtalar tüylere bulaşmakta, temasınızla da size bulaşmaktadır.
Kedi ve köpeklerde bulunan parazitler insanlar için ciddi tehlikeler oluşturduğu için, parazit uygulamasına önem vermelisiniz. Aksi takdirde, hem evcil hayvanınızın hem de sizin ve ailenizin sağlığı ciddi tehlikeye girebilir.
Parazitlerin Neden Olduğu Hastalıklar
Kedi ve köpeklerin iç organlarına yerleşerek, enfeksiyona sebep olan parazitler aynı zamanda bu hayvanların hastalanmasına da yol açıyorlar. Parazitlerin sebep olduğu hastalıklar şunlardır;
1- Kalp kurdu hastalığı; Yetişkin köpeklerde daha çok görülüyor. Akciğerlerde tıkanma, pulmoner hipertansiyon, sağ ventriküller kan hacminde artış ve sağ kalp yetmezliğine sebebiyet veriyor.
2- Askarit enfeksiyonu; Genç kedi ve köpeklerde daha çok görülüyor. Enfekte hayvanlarda karın ağrısı, inleme, karında genişleme, kıl örtüsünde matlaşma, büyümede gerileme ve ishal şeklinde kendini gösteriyor.
3-Kancalı kurt enfeksiyonu; Köpeklerde bulunan türü kan emicidir, kedilerde bulunan ise dokularla beslenir. Hasta hayvanlarda siyah renkli dışkı, mukozalarda solgunluk, halsizlik, zayıflama ve aşırı su kaybetmeye sebebiyet veriyor.
Kedi ve Köpeklerden İnsanlara Geçen Parazitlerin Sebep Olduğu Hastalıklar
1- Kurtlanma; enfekte olmuş kedi ve köpekten bulaşan yuvarlak solucan ve kancalı kurtların sebebiyet verdiği hastalıktır. Mide bulantısı, kusma, ishal, iştah kaybı, kilo kaybı şeklinde kendini gösteriyor.
2- Saçkıran; enfekte olmuş evcil hayvanınızdan geçen bir cilt hastalığıdır. Kaşıntılı, kuru, pullu veya kabuklu; kırmızı döküntüler şeklinde kendini gösteriyor.
3- Giardiyaz; Evcil hayvanın dışkısından bulaşıyor. İshal veya yağlı görünümlü dışkı, karın krampları, mide bulantısı, kusma semptomlar arasındadır.
4- Toksoplazmoz; Kedinin dışkısından bulaşıyor. Kas ağrıları, ateş, baş ağrısı, konfüzyon, nöbetler, kusma, ishale sebebiyet veriyor.
Yaz Aylarında Parazit Uygulamaları
İlkbahar mevsimiyle birlikte havaların ısınması, kedi ve köpeklerin dışarı daha çok çıkması, iç ve dış parazit tehlikesini de yanında getiriyor. Özellikle, pire ve kene gibi dış parazitler sıcak havalarda daha çok evcil hayvanlara musallat oluyorlar. Bunun için hem iç hem de dış parazit uygulamaları yapılıyor.
Dış parazit uygulaması olarak rutin şekilde ense damlası kullanılıyor. Bu damla pire ve bitlere karşı koruyucu kalkan görevi görüyor. Normal şartlarda 2 ay koruma süresi sağlamasına rağmen yaz şartları nedeniyle ayda bir yaptırmalısınız.
İç parazit uygulaması olarak da tablet ve enjeksiyon şeklinde yapılıyor. Bu ilaçların ortalama 2 ay koruma süresi vardır. Yaz aylarında ayda bir yapılmasını önermekteyiz.
Kedi ve Köpeklerde Parazit Uygulama Ücretleri
Her ilin Veteriner Hekimler Odası, 2020 yılı için hayvan sağlığı alanında faaliyet gösteren yerlerin uygulaması gereken asgari ücret tarifelerini belirledi. Hizmet veren bütün kuruluşlar bu asgari fiyat tarifesine uymak zorundadırlar. Bu nedenle, bulunduğunuz ilin Hekimler Odası internet sayfasına girerek veya size en yakın hayvan kliniğine giderek parazit uygulama ücretlerini öğrenebilirsiniz.
Kliniğimizde iç ve dış parazit uygulamaları İHVO alt ücret tarifesinden parazit uygulamaları yapılmaktadır. Veteriner Ücret Tarifesi sayfa 12‘den parazit ücretlendirmesine bakabilirsiniz: veteriner-fiyat-listesi 2020
Uygulama Sıklığı
Parazit uygulamaları yaz aylarında 30-45 gün aralığında diğer aylarda ise 60 günde bir yapılmasını tavsiye ediyoruz. Özellikle dış parazite yaz aylarında dikkat etmek gerekiyor. Yavru kedi ve köpekler için aşı takvimine başlamadan önce parazit uygulamalarının yapılması gerekir. Aşağıdaki linklerden birini kullanarak aşı takvimini inceleyebilirsiniz.
