Check-Up

Check up, evcil hayvanlarda belirti olmasa bile genel sağlık durumunu değerlendirmek için yapılan kapsamlı taramaların genel adıdır. Amaç, hastalıkları erken dönemde yakalamak, riskleri yönetmek ve yaşam kalitesini yükseltmektir. Ümraniye Veteriner Kliniği Petopia’da check up süreci; tür, ırk, yaş, cinsiyet, yaşam tarzı ve geçmiş sağlık kayıtları dikkate alınarak kişiselleştirilir. Böylece kedi ve köpek check up hizmeti, yalnızca bir rutin değil, dostunuza özel koruyucu hekimlik planına dönüşür.

Neden Check Up Gerekli?

Evcil hayvanlar ağrılarını söyleyemez. Birçok hastalık sessiz ilerler ve klinik belirti vermeden organ hasarı oluşturabilir. Düzenli veteriner check up sayesinde:

• Erken teşhis ile tedavi başarısı artar.
• Tedavi süresi ve maliyeti düşer.
• Aşı, parazit ve beslenme programları güncellenir.
• Yaşam kalitesi ve beklentisi yükselir.

Kedi Tam Check Up Paneli

1. Genel Fiziksel Muayene: Göz, kulak, burun, ağız, diş, deri, tüy, lenf düğümleri, eklem ve kas yapısı değerlendirilir. Vücut kondisyon skoru kaydedilir.
2. Laboratuvar Testleri:
   Tam Kan Sayımı: Anemi, enfeksiyon, pıhtılaşma bozuklukları için temel tarama.
   Yangı ve Pıhtılaşma Göstergeleri: SAA ve D‑Dimer ile inflamasyon ve tromboz riskinin izlenmesi.
   Organ Fonksiyonları: ALT, ALP, GGT, total bilirubin, albumin, total protein, glukoz, kolesterol, kalsiyum, fosfor, üre ve kreatinin ile karaciğer ve böbrek değerlendirmesi.
   Sindirim Paneli: Feline pankreatik lipaz (FPL) ile pankreas fonksiyonu incelenir.
3. Görüntüleme:
   Tam Batın Ultrason: Karaciğer, safra kesesi, böbrek, dalak, pankreas ve üreme organları ayrıntılı görüntülenir.
   Tiroid Ultrasonu: Bez yapısı ve nodüler değişiklikler analiz edilir.

Kalp ve Dolaşım:
EKO ve EKG: Yapısal ve ritimsel kalp sorunlarının taraması.
NT‑proBNP: Erken kardiyak stres ve yetmezlik riski için biyobelirteç.

Köpek Tam Check Up Paneli

1. Genel Fiziksel Muayene: Kondisyon, kas-iskelet sistemi, ağız-diş sağlığı, lenf düğümleri, deri ve kulaklar incelenir.
2. Laboratuvar Testleri:
   Tam Kan Sayımı: Kan hücreleri ve bağışıklık durumu.
   Yangı ve Pıhtılaşma: C‑reaktif protein (CRP) ve D‑Dimer.
   Organ Fonksiyonları: ALT, ALP, GGT, bilirubin, albumin, total protein, glukoz, kolesterol, kalsiyum, fosfor, üre, kreatinin.
   Sindirim Paneli: Canine pankreatik lipaz (CPL) ile pankreatit riski.
3. Görüntüleme:
   Tam Batın Ultrason ve Tiroid USG.
4. Kalp ve Dolaşım:
   EKO, EKG ve NT‑proBNP ölçümü.
5. Hormon Paneli: T4 ve TSH ile tiroid, kortizol ile adrenal fonksiyon değerlendirmesi.

Metabolizma Paneli

Metabolik denge bozulduğunda iştah, kilo, enerji, tüy kalitesi ve davranış etkilenir. Panel; tam kan sayımı, biyokimya (karaciğer, böbrek, elektrolitler), ultrason ve tiroid USG ile metabolik sağlığı bütüncül olarak inceler. Yaşlı dostlarda ve kronik hastalık öyküsü olanlarda yıllık yerine 6 ayda bir önerilir.

Gebelik Hazırlık Paneli

Sağlıklı gebelik ve güçlü yavrular için riskler gebelikten önce yönetilmelidir. Panelde genel muayene, antikor düzeylerinin ölçümü (kedide FPV, FHV, FCV; köpekte CDV, CPV, CCV gibi), vajinal smear ile doğru çiftleşme zamanının saptanması ve progesteron testi ile ovulasyon zamanlaması yapılır. Bu yaklaşım, hem döl verimini artırır hem de yavru sağlığını güçlendirir.

Aşı Kontrol Paneli

Aşılama kadar önemli olan, bağışıklığın sürüp sürmediğini bilmektir. Antikor titre ölçümleri (kedi: FPV, FHV, FCV; köpek: CDV, CPV, CCV) ile bağışıklık seviyesi görülür; gerekiyorsa rapel aşı planlanır. Yurtdışı seyahatlerde zorunlu olan kuduz titre testi de bu panelde yer alır ve zamanlaması ülke kurallarına göre yapılır.

Bulaşıcı Hastalıklar Paneli

Erken teşhis, yayılımı ve organ hasarını önler. Panel; tam kan sayımı, karaciğer-böbrek biyokimyası, dışkıda parazit incelemesi, kan parazitleri taraması (kalp kurdu, leishmania, ehrlichia, anaplasma) ve gerektiğinde antijen testlerini içerir. Dişi köpeklerde TVT şüphesinde vajinal smear değerlendirmesi yapılabilir.

Kedi ve Köpeklerde Farklılaşan Riskler

Kedilerde kronik böbrek hastalığı, hipertiroidi ve diş eti hastalıkları daha sık görülür. Bu nedenle böbrek parametreleri ve tiroid değerlendirmeleri check up’ın merkezinde yer alır. Köpeklerde ise kalp hastalıkları, eklem sorunları ve bazı ırklarda endokrin hastalıklar (hipotiroidi, Cushing) daha yaygındır; kardiyak tarama ve hormon panelleri daha geniş yer tutar. Yaşam tarzı da riski etkiler: dışarıda çok vakit geçiren, kalabalık bölgelerde dolaşan veya sık seyahat eden köpekler için bulaşıcı hastalık riski ve parazit yükü daha yüksektir.

Yaşa Göre Check Up Sıklığı

Evcil hayvanlarda ideal check up aralığı, yaşam evresine ve risk profiline göre değişir. Yavru, yetişkin ve yaşlı dönemlerde metabolizma, organ fonksiyonları ve hastalıklara yatkınlık farklı seyreder; bu nedenle aşağıdaki periyotlar temel rehber olup, veteriner hekim değerlendirmesiyle kişiselleştirilir.

• Yavru: Aşılama programına paralel, 2–3 ay aralıklarla gelişim kontrolleri.
• Yetişkin: Yılda bir kapsamlı check up.
• Yaşlı (7+): Altı ayda bir check up; ilaveten kalp ve tiroid taramalarının yakından izlenmesi.
   

Kronik hastalık, düzenli ilaç kullanımı veya özel yaşam koşulları (sık seyahat, kalabalık ortamlarda bulunma vb.) varsa, kontrol aralığı hekim tarafından daha sık olacak şekilde güncellenir.

Sahiplerin Sık Yaptığı Hatalar

İyi niyetle yapılan bazı alışkanlıklar, hastalıkların sessizce ilerlemesine zemin hazırlayabilir. Aşağıdaki hatalar, erken teşhis şansını azaltır ve tedavi maliyetini yükseltebilir; bu nedenle her biri fark edildiğinde planı gözden geçirmek gerekir.

• “Belirti yoksa sorun yoktur” düşüncesi.
• Yalnızca aşı zamanı kliniğe gitmek.
• Laboratuvar ve görüntüleme testlerini eksik bırakmak.
• Yaşa, türe ve ırka göre farklı riskleri göz ardı etmek.
• Evde davranış ve iştah değişimlerini not etmemek.
   

Bu hatalardan biri bile varsa, kontrol aralığını hekim önerisine göre güncellemek ve bir check up randevusu planlamak en doğru adımdır.

Evde Ön Kontrol Rehberi

Düzenli evde mini kontrol, check up tarihini doğru planlamanıza ve hekimimize net bilgi vermenize yardımcı olur. Aşağıdaki hızlı listeyi haftada bir kez uygulayın; not alın, fotoğraf çekin.

• Ağız ve diş: Ağız kokusu, diş eti kızarıklığı/kanama, kırık diş. Diş etleri soluk-morumsu görünüyorsa acil değerlendirme gerekir.
• Göz–kulak–burun: Akıntı, kızarıklık, kaşıma, baş sallama, kötü koku. Tekrarlıyorsa enfeksiyon/parazit şüphesi doğar.
• Deri ve tüy: Kepek, yerel tüy dökülmesi, kabarıklık, yaralar, pire–kene varlığı. Kaşıntı artıyorsa alerji veya parazit düşünülebilir.
• Su ve idrar: Su tüketimi belirgin arttı/azaldı mı? Zorlanma, sık-idrara çıkma, koyu renk/idrar kaçırma var mı?
• Dışkı: Kıvam, renk, mukus/kan, sık dışkılama. Gerekirse taze örneği kapalı kapta kliniğe getirin.
• İştah–kilo–enerji: 24–48 saati aşan iştahsızlık, ani kilo değişimi, çabuk yorulma veya oyun isteksizliği uyarıcıdır.
• Solunum: Öksürük, sesli/zor nefes alma, dinlenirken belirgin hızlı solunum. Hızlıda ısrar varsa beklemeyin.
• Hareket–eklemler: Topallama, merdivende isteksizlik, istirahatten sonra tutukluk, sıçrama/atlama kaçınma.
• Davranış: Aniden saklanma, huzursuzluk, agresyon, aşırı miyavlama/havlama, tuvalet alışkanlığında değişim.
• Karın ve genel hâl: Şişkinlik, hassasiyet, sık kusma, tekrarlayan ishal, karında kitle hissi.

Bu Durumlarda Kesinlikle Beklemeyin!

Nefes darlığı, bayılma/nöbet, tekrarlayan kusma–ishal, zehirlenme şüphesi, idrar yapamama/çok ağrılı idrar, şiddetli kanama, karında sert-kabarık şişlik, travma, yabancı cisim yutma. Bu durumlarda Ümraniye Petopia ile hemen iletişime geçin.

İpucu: Haftada “60 saniyelik kontrol rutini” oluşturun. Gözlemlerinizi kısa notlarla kayıt altına alın; randevuda hekime çok değerli veri sağlar.

Check Up Öncesi ve Sonrası

Öncesi: 8–12 saat açlık (kan testleri için), rutin ilaçların bildirilmesi, önceki tetkik ve aşı kayıtlarının getirilmesi.
Sonrası: Sonuçlar veteriner hekimle birlikte değerlendirilir, beslenme ve takip planı oluşturulur. Gerekirse ileri tetkik (ör. kardiyak EKO) veya konsültasyon planlanır.

Birinci Örnek Vaka

1. Örnek Vaka : Belirti göstermeyen 7 yaşında bir kedide rutin kan biyokimyasında böbrek değerleri sınırda yüksek bulundu. Diyet ve sıvı takviyesiyle tablo ilerlemeden kontrol altına alındı.

Örnek Vaka : Beş yaşındaki bir Golden Retriever’da sahip şikâyeti “normalden biraz daha fazla su içme” idi. Check up’ta idrar yoğunluğu düşük, böbrek değerleri sınırda ve ultrason bulguları hafif değişikti. Erken dönemde diyet düzenlenip izleme alındı; olası kronik böbrek hastalığı ilerlemeden risk yönetildi.

Ümraniye’de Güvenilir Pet Check Up Hizmeti

Ümraniye Veteriner Kliniği Petopia’da check up, koruyucu hekimliğin merkezindedir. Modern görüntüleme cihazları, güvenilir laboratuvar sonuçları ve deneyimli ekip ile her hastaya ayrı zaman ayrılır. Amaç; yalnızca hastalık yakalamak değil, dostunuzun yaşamını daha sağlıklı, konforlu ve uzun kılmaktır. İhtiyaca göre check up, Aşı ve Mikroçip Uygulama, Dahiliye ve gerekirse Cerrahi Müdahale hizmetleriyle bütüncül olarak yönetilir.

Randevu ve Planlama

Dostunuz için en uygun check up panelini birlikte belirleyelim. Randevu oluşturarak ilk adımı atın; erken teşhis ile daha sağlıklı ve mutlu bir yaşama giden yolu açın.